Belki tam bir jQuery uzmanısınız. Ya ne olacak canım, John Resig’in tam kendisisiniz belki de… Ya da Bildirgeç üzerinde “Prototip”, “jQuery“, ve “Mootools” gibi kelimeleri görüp “Bunlar da ne ola ki?” diye hayıflanıp duruyorsunuz… Şimdi tüm bunları öğrenmenin zamanı geldi.
Bu endüstride, -özellikle günümüzde daha önce hiç olmadığı kadar-, tasarımcılar kodculara, kodcular da tasarımcılara dönüşüyor… Bir geliştiricinin görevi SADECE ön ya da arkaplan işlerini yürüten kod yazmak olmaktan çıkıyor. jQuery işte bu aradaki mesafeyi kapatmaya yardımcı olan bir JavaScript kütüphanesi. JavaScript erişilemez bir yetenek değil. Daha önce yayımladığım size sıfırdan PHP öğretecek 25 kaynak yazısının site kullanıcıları tarafından çok tutulan bir yazı olduğunu gördükten sonra nettuts üzerindeki benzer bir yazıyı da jQuery dersleri için yayımlamayı uygun gördüm. Bu makalede daha önce hiç jQuery üzerinde çalışmamış geliştiricilere jQery kütüphanesini öğrenmelerine olanak sağlayacak 15 kaynağı listeleyecek ve ilgili kaynaklar hakkında bilgi vereceğim. Eğer bugüne kadar bu kütüphaneye herhangi bir nedenden ötürü korkup yaklaşmamışsanız, şimdi ona yaklaşmanın tam zamanı. Ne kadar kolay olduğuna inanamayacaksınız.
jQuery de ne ola ki?
jQuery.com’a göre jQuery hızlı ve öz bir JavaScript kütüphanesi olup HTML belgelerinizi olayları işleyebilecek, animasyonlar yürütebilecek ve web sayfalarınıza Ajax etkileşimleri dahil edebilmenizi kolaylaştırır. jQuery, bugüne kadar JavaScript yazma şeklinizi geliştirmek için tasarlanmıştır.
Daha basit anlamı ile jQuery, daha önce 10 satır yazdığınız JavaScript kodunu iki satırda yazmanıza olanak sağlayan bir kütüphane! Geriye kalan sekiz satırın en verimli şekilde başkaları tarafından halihazırda yazıldığını ve bu kodun da JavaScript çalıştırabilen tüm modern tarayıcılarda yürütülebildiğini düşünün. Daha jQuery’i derinlemesine öğrenmeden bile zengin formlardan Flash gibi menüler oluşturabileceksiniz. Bir başka iskeleti daha öğrenmek istemiyorum demeyin. Aşağıdaki kaynaklar size bu yolda adım adım rehberlik edeceklerdir.
Neden diğerlerini değil de bu kütüphaneyi kullanmalıyım?
Sonuç olarak bu sizin seçimiz. Her bir iskeletin (framework) kendine özgü avantajları vardır. Ancak jQuery’nin günümüzün en popüler JavaScript iskeleti olmasının ardında bazı nedenler yatıyor.
Birden fazla tarayıcı ile uyum. Her bir JavaScript ikmali sırasında web geliştiricilerinin önemli bir zamanını, geliştirdikleri betiğin farklı tarayıcılar üzerinde beklendiği gibi çalışıp çalışmadığını test etmesi beklenir. Ne şans ki jQuery kütüphanesi bu tarayıcı uyumsuzluklarını gideriyor ve geliştiricilere kendi kodları üzerinde daha fazla zaman harcayabilmelerine olanak sağlıyor.
CSS Seçicileri. CSS sözdizimlerini kullanarak, geliştiriciler halihazırda kullandıkları bilgilerini belgelerine kolayca dahil edebilirler. CSS 3 ve XPATH seçicilerinin de desteği ile, jQuery sayfanızdaki elementleri kullanmak için mükkemel bir mekanizma sunuyor.
Zincirleme. jQuery kendi metodları için “zincirleme” (chaining) adı verilen bir yöntem kullanır. Bir jQuery nesnesi üzerinde bu yöntemi çalıştırdığınız her zaman, ilgili yöntem aynı jQuery elementini çalıştırır. Bu nedenle de her bir yöntem için seçicilerinizi yeniden yazmanız gerekmez. Tıpkı “.NET” tarzındaki bir özelliği kullanarak daha küçük dosya boyutlarına sahip ve kolay okunabilen kodlar yazabilmenizi sağlar.
Eğer merakınız iyice arttıysa, çok güzel! Hemen başlayalım.
Adım 1: Kütüphaneyi İndirin
Bu yolculuktaki ilk durağınız kütüphaneyi bilgisayarınıza indirmek olacaktır. jQuery.com‘u ziyaret edin ve “Download jQuery” bölümüne gidin. Listedeki bağlantılardan birine tıklayarak kütüphaneyi bilgisayarınıza indirin. Daha sonra indirdiğiniz .js dosyasını HTML belgenize dahil etmeniz gerekecek.
Adım 2: İlk Fonksiyonunuzu Oluşturun
jQuery’i öğrenme aşamanızın daha ilk birkaç dakikasında kendi fonksiyonlarınızı oluşturmaya başlayacaksınız. İlk durağınız John Resig’in giriş maklesi “jQuery Nasıl Çalışır?” olmalı. Resig, web uygulamalarınız üzerinde kullanacağız pek çok kolay anlaşılır yöntemi anlatacak. Anlatacakları arasında sınıf ekleme ve kaldırma, zincirleme ve “document.ready” yöntemini çağırmak yer alıyor.
- jQuery.com: “jQuery Nasıl Çalışır?”: Bu giriş makalesinde John Resig (jQuery’nin yaratıcısı) sizi animasyon oluşturmanın temellerine götürecek. Eğer jQuery’e yeniyseniz bu makaleyi kesinlikle okumanız önerilir.
- 15DaysOfJquery.com: 1. Gün: jQuery’nin tüm özelliklerini iki haftada kavramak gibi cesur bir girişimde bulunan “15 Days of jQuery” (jQuery ile 15 Gün) web sitesi her gün bir konuyu işliyor. Bu makalede “
document.ready” yöntemini nasıl kullanmanız gerektiğini öğreneceksiniz.
- VisualJquery.com: “jQuery Sözlüğünüz”: VisualjQuery.com web sitenizi dijital sözlüğünüz olarak düşünün. Site, kullanılabilen her bir jQuery yönteminin sözdizimini ve açıklamasını içeriyor. Bu siteyi yer imlerinize eklemeyi unutmayın.
Adım 3: Elementlerinizi Canlandırın
Bu pek çok geliştirici için tartışmalı bir konudur. Birinci grupta “sıfır animasyon”da ısrar eden insanlar bulunur. Bunlar kullanıcının istediklerine mümkün olan en hızlı şekilde cevap verilmesine ve aradan çekilmesini tercih ederler. Onlara, bir sonraki uğraşı için bekleyen bir zombi gibi davranmayın. İkinci grupta da bazı insanlar vardır. Onlar, göze hoş görünen animasyonlar içeren bir siteye, kendi kullanıcıları için uygun bir site gibi bakarlar. Bu animasyonlar uygun kullanıldığında animasyonların kullanılırlığı önemli ölçüde arttırdığına inanırlar. Siz, hangi grupta olduğunuza karar vermelisiniz. Hangi grupta olursanız olun jQuery’nin sayfanızdaki elementleri hareket ettirebilme görevini mümkün olan en kolay şekilde yerine getirebildiğini unutmayın.
- jQuery.com: “Animasyonlar jQuery’nin animasyon yeteneklerini öğrenirken burası uğramanız gereken ilk yer olmalı. Makale, bu yöntemi kullanırken ihtiyacınız olacak parametreleri detaylandırıyor.
- Detached Designs: jQuery’nin Animasyon Yeteneklerini Öğrenmek: Konu animasyona geldiğinde hiç deneyiminiz yok mu? Bu makale özellikle animasyon konusunda hiç deneyimi olmayan kullanıcıları hedef alıyor. Makalenin içerdeği başlıklar arasında metin boyutunu değiştirmek, elementleri hareket ettirmek, animasyonları zincirlemek gibi her jQuery kullanan geliştiricilerin işine yarayacak konuları içeriyor.
- Web Designer Wall: Tasarımcılar İçin jQuery Dersleri: Halen jQuery’nin gücü kafanızı mı karıştıryor? Bu site menülerden imaj değiştirmeye kadar 10 adet örneği detaylandırarak bu muhteşem kütüphanenin yetenekleri hakkında sizi bilgilendirmeyi hedefliyor.
Adım 4: Eklentiler
jQuery ile ilgili güzel olan bir şey var ki o da kütüphane geliştirilirken, John Resig ve ekibi kütüphanenin özelliklerini eklentiler kullanarak geliştirmenin sadece birkaç satır kod ekleyerek mümkün kılmak üzerine çalışmış olmaları. Kendinize özgü yöntemleri çok kısa süre içerisinde yazabileceksiniz! Bu eklentileri ana kütüphaneden ayrı tutarak (bu arada jQuery kütüphanesinin sadece 16KB olduğunu da hatırlatalım), bu özel eklentileri sadece gerektiği zaman sayfalarımıza dahil edebileceğiz. Bunun sonucunda JavaScript dosyalarınızın boyutu mümkün olan en küçük seviyede kalacaktır.
- jQuery Corner Gallery
Elementlerinize yuvarlatılmış köşeler eklemek için CSS3′ün tüm tarayıcılar tarafından desteklenmesini beklemek istemiyor musunuz? O zaman jQuery kullanarak elementlerinize kolayca yuvarlatılmış köşeler ekleyebilirsiniz. Sadece yuvarlatılmış köşeler ile de sınırlı kalmayın, zira eklenti çeşit çeşit köşe tiplerini de bünyesinde barındırıyor. Bu eklenti araç kutunuzda kalıcı bir yer bulabilir.
- Kullanıcı Deneyimini Geliştirin: 10 Kullanışlı jQuery Eklentisi Bu makalede James Padolsey, kendince en iyi jQuery eklentilerini listelemiş.
- jQuery.com: “Eklentiler”: Her zaman olduğu gibi jQuery.com değerli bir kaynak olmaya devam ediyor. Bu makale ilk eklentinizi oluşturmak için size adım adım rehberlik ediyor.
Adım 5: AJAX Özelliğini Dahil Etmek
Şu ana kadar öğrendiğiniz jQuery yetenekleri ile kendinizi güvende mi hissediyorsunuz? Yeteneklerinizi bir sonraki seviyeye yükseltmeye hazır mısınız? Neden betiklerinize biraz Ajax özelliği dahil ederek başlamıyorsunuz? Her ne kadar “load()” ve “.get()” yöntemlerinin kullanımı ile jQuery veri yüklemeyi inanılmaz derecede kolaylaştırıyor. Aşağıdaki kaynaklar eğitiminiz için hayati önem taşıyor.
